In de nabije toekomst is het droge woestijnlandschap van Australië veranderd in een vijandelijk gebied. Een grote groep motorrijders belaagt regelmatig weggebruikers en overschrijdt regelmatig de wet. Agent Max en zijn collega’s proberen de groep in toom te houden, maar de criminele bende glipt telkens tussen hun vingers. Net als Max besluit om zijn werk als agent neer te leggen om op vakantie te gaan met zijn vrouw en pasgeboren kind, krijgt hij het persoonlijk aan de stok met de motorbende. De vraag is wie er nu gekker is: Max of de bikers.
Mad Max is misschien wel de meest besproken post-apocalyptische road movie in de filmgeschiedenis. Het is dan ook niet gek dat 36 jaar later nog steeds vervolgfilms worden geproduceerd. Het is opvallend dat de eerste film een zodanig succes was om er een vervolgfilm op te maken, want met een budget van slechts 350.000 dollar heeft regisseur George Miller zich in allerlei bochten moeten wringen om tot een mooi eindresultaat te komen. Maar, net als bij Peter Jackson’s Bad Taste voel je dat Mad Max zijn eerste grote filmproject was en dat hij daar al zijn liefde en energie in heeft gestoken. Miller, die voorheen dokter was, heeft extra gewerkt om het project te financieren en veel van de crewleden hebben eigen auto’s moeten inzetten als rekwisieten. Dat Mad Max het schoolvoorbeeld is geworden voor post-apocalyptische ruige werelden is helemaal bijzonder als je bedenkt dat het verhaal zich in de scriptfase afspeelt in een normale stad. De keuze voor de ruige, zanderige wereld die we kennen van Mad Max was gewoon financiële noodzaak: er was geen geld voor figuranten, gebouwen en decorstukken.
Een andere bijzonderheid in Mad Max is de rol van Mel Gibson. Inmiddels kennen we hem uit klassiekers als Braveheart en Lethal Weapon, maar Gibson is slechts per toeval bij Mad Max beland als hoofdrolspeler. Hij ging namelijk met zijn zus mee die auditie deed en de avond daarvoor had hij een gevecht in een bar gehad. Zijn gezwollen gezicht sprak de casting director direct aan en hij mocht ook auditeren. En zo geschiedde; zonder dat gevecht hadden we misschien nooit Mel Gibson ontdekt. Nog een leuk weetje: in 1979 vonden ze het in Amerika moeilijk om het Australische accent te volgen, dus werd bijna de gehele film (slecht) nagesynchroniseerd met Amerikaanse stemmen. Mel Gibson was in de Verenigde Staten ook nog helemaal niet zo bekend, dus de film werd daar voornamelijk gepromoot met de snelle auto’s en actiescènes in plaats van met Mel Gibson.
De rol van Max speelt hij overigens best goed – ondanks dat hij nog maar 23 jaar was (en totaal niet lijkt op de man die hij nu is). In dit eerste deel is Max nog helemaal niet zo ‘mad’ en leidt een relatief stabiel leven met zijn vrouw en kind. Pas veel later in het verhaal wordt zijn wereld op z’n kop gezet en slaat zijn karakter om. De antiheld wordt dus pas erg laat gecreëerd en dat zorgt voor een duidelijke tweedeling in de film. In het eerste bedrijf maken we voornamelijk kennis met allerlei personages, de een belangrijker dan de ander. Als kijker krijg je weinig uitleg over de situatie in het toekomstige Australië waardoor je je hoofd er goed bij moet houden in het eerste halfuur. Gelukkig maakt het tweede bedrijf een hoop goed, want daarin vindt de echte actie plaats – nog niet met de helse auto’s en motoren die we uit de latere films kennen, maar met genoeg geronk en geraas om de adrenaline te voelen – en er ontstaat wat ontwikkeling in de personages. Hier en daar zijn flinke gaten te prikken in het verhaal (hoezo ga je op vakantie in een post-apocalyptische wereld?), maar de spanning liegt er niet om. Als je Mad Max nooit eerder hebt gezien zal je dus even moeten doorbijten.
Het einde van de film verklaart meteen waarom de hele franchise zo’n succes werd. Het is namelijk een duidelijk open einde; Miller had al in gedachten om een vervolgfilm te maken waarin Max echt Mad wordt in zijn wraaktocht. Bovendien heeft Miller laten zien hoe manisch gestoord de motorbende kan zijn, dus je weet al wat je te wachten staat in deel twee. Aan het hoofd van die bende staat Toecutter, gespeeld door Hugh Keys-Byrne. In sommige scènes is de waanzin in zijn ogen af te lezen en met zijn gevolg zorgt hij voor een sterke tegenspeler voor Gibson. Keys-Byrne speelt in de laatste film, Fury Road, ook weer de maniakale vijand van de protagonist, maar nu is hij 68 (!) jaar.
Mad Max is voor de nieuwe kijker dus misschien wat vreemd en uit balans, maar in de tweede helft wordt de chaotische, adrenaline pompende wereld waarmee de franchise bekend is geworden al goed neergezet. Met zijn bijzondere ontstaansgeschiedenis en de unieke sfeer die George Miller heeft weten neer te zetten kunnen we wel zeker spreken van een klassieker. Als je Fury Road hebt gezien, maar het origineel niet, dan is het zeker de moeite waard dit oudje eens te bekijken. Wees er wel op voorbereid dat het aantal actiescènes een stuk lager is.
